Przed podjęciem każdej działalności gospodarczej, a także wtedy kiedy firma już istnieje warto średnio raz na rok lub na 2 lata zrewidować własną pozycję na rynku. Analiza SWOT to podstawowe narzędzie w rękach każdej osoby, która uczestniczy w podejmowaniu decyzji biznesowej. Mówiąc oględnie analiza ta zawiera podsumowanie 4 obszarów które mają bezpośredni wpływ na Twój biznes. Może brzmieć nieco dziwacznie – po co lekarzowi analiza SWOT? Przecież lekarz to zupełnie inny rodzaj biznesu niż pozostałe branże. Mówiąc dosłownie – to mit. Działalność lekarza (zwłaszcza samodzielnie zarządzającego swoim gabinetem) jest dokładnie poddana tym samym prawom rynku, co inne przedsiębiorstwa usługowe. Posiada konkurencję, posiada ograniczone budżety, posiada swoje szanse i zagrożenia. Zatem do dzieła…
Analiza SWOT - schemat
Narysuj na kartce (zostawiając przestrzeń poniżej – potem powiem po co) obszar podzielony na 4 pola, jak poniżej. Będziesz na nim wpisywać swoje elementy, które mają lub mogą mieć wpływ na rozwój Twojej praktyki prywatnej. Obszary te odnoszą się do czynników wewnętrznych (związanych z Tobą i Twoimi możliwościami lub ograniczeniami) oraz zewnętrznych (dotyczących otoczenia Twojego medycznego biznesu)
Postaraj się zostawić możliwie dużo miejsca we wszystkich obszarach – tych negatywnie wpływających także. A teraz przyszedł czas na wypełnianie schematu:
Najpierw WEWNĘTRZNE elementy analizy
Strengths - Mocne strony
Czyli wszystko co w Twoim gabinecie stanowi przewagę, zaletę. Mogą to być na przykład:
- Nowoczesny sprzęt, jakim dysponujesz
- Niskie koszty pracy (nie zatrudniasz nadmiaru personelu i działasz samodzielnie)
- Specjalne możliwości: np. unikalne badania, rzadka specjalizacja
- Świetna lokalizacja gabinetu
- Innowacyjne i nowoczesne podejście do pacjenta
- Tylko Tobie znane mocne strony (Twoja tajna broń na rynku)
Postaraj się wymienić możliwie dużo faktycznie unikalnych mocnych stron Twojego gabinetu lub poradni. Chodzi tutaj o sprawy, na jakie możesz mieć bezpośredni wpływ, które kontrolujesz.
Weaknesses – Słabe strony
Czyli wszystko, co dzisiaj sprawia, że nie jesteś tam gdzie chcesz być, a masz lub możesz mieć na to jakikolwiek własny wpływ.
- Brak strategii marketingowej
- Nieaktualna, niedostosowana do urządzeń mobilnych strona WWW
- Problemy z personelem medycznym
- Własne braki w umiejętnościach lub możliwościach (np. brak własnego sprzętu diagnostycznego)
- Słaba lokalizacja gabinetu
- Marna reputacja wśród pacjentów lub jej brak (nie znają gabinetu)
Specjalnie wymieniłem więcej słabych niż mocnych stron, bo jednak większość z nas ma tendencję do przesady w drugą stronę. Jednak SWOT dla placówki medycznej musi obejmować zarówno wpływ pozytywny jak negatywny. Wierzę, że na Twojej liście znajdą się prawdziwe mocne i słabe strony jakimi możesz zarządzać w ramach własnych możliwości. Nadeszła jednak pora na:
Czynniki ZEWNĘTRZNE, które mogą Cię wzmocnić lub zagrozić Twoim działaniom rynkowym. Chodzi tu głównie o te, które możesz zidentyfikować.
Opportunities – Szanse
Dokładnie tak, jak sama nazwa wskazuje - są to możliwości, z jakich możesz skorzystać chociaż nie zawsze masz możliwość na nie wpływać. Mogą to być na przykład:
- Współpraca z innymi ośrodkami zdrowia
- Miejsca parkingowe w pobliżu Twojego gabinetu (im więcej tym lepiej)
- Wysoka zachorowalność na chorobę, jaką potrafisz leczyć (jakkolwiek to nie brzmi, to także szansa rozwojowa dla lekarza)
- Brak silnej konkurencji w Twoim mieście
- Podpisanie umowy z NFZ na część lub wszystkie świadczenia Twojej placówki
W tym miejscu możesz dokładać też wszystkie pozamedyczne czynniki, które sprawiają, że właśnie Twój gabinet ma szansę przyciągnąć większą ilość pacjentów.
Threats – Zagrożenia
Tutaj wpisujesz wszystkie zidentyfikowane przez siebie przeciwności losu, które mogą zablokować rozwój i Twoje działania. Mogą to być:
- Wysokie podatki VAT za komercyjne zabiegi w gabinecie
- Zakaz reklamowania usług medycznych przez lekarzy w Polsce
- Mocno nasycony rynek lekarzami o Twojej specjalizacji
- Nowe standardy pracy lekarzy, których nie jesteś w stanie spełnić
- Możliwość pojawienia się w pobliży poradni o Twojej specjalności
- Częste zmiany przepisów prawnych
- Rosnące zainteresowanie niekonwencjonalnymi metodami leczenia i medycyną niekonwencjonalną
- Spadek zaufania pacjentów do lekarzy w wyniku potencjalnego błędu lekarskiego
Powyższa lista zawiera oczywiście przykładowe czynniki wpływające pozytywnie lub negatywnie na działanie placówki medycznej.
SWOT jest klasycznym przykładem analizy heurystycznej, czyli kreującej myślenie twórcze. To dzięki niej możesz dotrzeć do punktów w Twoim planie biznesowym gdzie będziesz w stanie podjąć kluczowe decyzje odnośnie przyjętych strategii, taktyk czy tez konkretnych działań biznesowych. Najważniejsze przy jej tworzeniu jest jednak rzetelne podejście do poszczególnych elementów i przestrzeganie kilku prostych reguł:
- Trzymaj się konkretów, a nie własnych założeń, domysłów lub zasłyszanych informacji
- Wszędzie, gdzie stawiasz na mniejsze lub większe znaczenie czynnika (np. konkurencji, lub podatków) zrób porządny research
- Gdzie tylko możesz podać (sprawdzone) wartości liczbowe – podawaj je
- Oceniaj swój biznes całkiem szczerze – nie fantazjuj jak powinno być tylko pisz jak jest.
- I odwrotnie, nie dyskredytuj swoich plusów jeżeli je widzisz – to ma być Twoja analiza, a nie konkurs skromności
- Porównuj śmiało, jeśli znasz parametry usług swoich i konkurencji, możliwości lub inne elementy analizy
- Pisz możliwie krótkie – syntetyczne podsumowania. Tu nie chodzi o rozwodnienie tematu Lepsze jest precyzyjne wskazanie, co jest szansą, a co np. słabością w Twoim biznesie medycznym
- Jeżeli zatrudniasz innych lekarzy lub personel medyczny lub biznesowy, zaproś ich na burzę mózgów. Inni mają inny punkt widzenia niż Ty. Możesz odnaleźć punkty, o których nie miałeś pojęcia, że są ważne.
Podsumowanie
To tylko najważniejsze wskazówki odnośnie analizy SWOT dla placówki medycznej. Największy kawał pracy teraz jest przed Tobą. Postaraj się być możliwie najbardziej precyzyjny w swoich ocenach jak to możliwe. Kiedy już zidentyfikujesz wszystkie elementy, wykorzystaj pozostałą część kartki na wysokopoziomowy plan działania.
- Napisz w kilku punktach, w jaki sposób użyjesz swoich mocnych stron
- Jak zamierzasz obrócić w sukces swoje słabe strony (to tez jest możliwe)?
- W jaki sposób chcesz użyć szanse jakie już dzisiaj możesz zauważyć?
- Jak zniwelować skutki zagrożeń:
co zrobić inaczej, zamiast czegoś lub może czegoś nie zrobić, żeby odnieść sukces? - Aktualizuj swój plan możliwie często (np. raz na kwartał)
- Rób analizę SWOT przynajmniej co 2 lata, najlepiej raz w roku.
- Skorzystaj z pomocy profesjonalistów tam gdzie nie masz kompetencji – to wychodzi taniej. Serio.
- Zapytaj kogoś zupełnie spoza branży o zdanie – czasem taki punkt widzenia otwiera zupełnie inna perspektywę.
Cokolwiek zrobisz – każda kolejna Twoja analiza SWOT będzie lepsza od poprzedniej, o ile zrobisz ją z nastawieniem na sukces. Bo poza leczeniem ludzi chcesz go osiągnąć, prawda?